Dijital Kumpas
Kod:KP-10
Dijital kumpas 0,01 mm hassasiyetindedir.
Kumpaslar Nedir? Çeşitleri ve ölçme yapma yöntemi nasıldır?
Kumpaslar uzunluk ölçmeler de, dış çap, iç çap, derinlik ve kanal ölçmeler de
kullanılır. Kumpaslar paslanmaz çelikten yapılmış olup cetvel ve verniyer (Sürgü) gibi iki
esas parçadan meydana gelir. Sabit çene cetveli, hareketli çene ise verniyer kısmını
oluşturur. Kumpaslar genellikle 1/10, 1/20, 1/50 hassasiyette yapılır.
- Verniyer Bölüntülü Sürmeli Kumpas
Metrik ve inç (Parmak) sisteme göre ölçme yapabilen bu kumpaslar, modellemelerin
uzunlukların, iç ve dış çapların ölçülmesinde kullanılan ölçme ve kontrol aletleridir - Derinlik Kumpası
Modelleme üzerindeki delikleri, kanalları, kademeleri ve derinlikleri ölçmek için
yapılmış kumpaslardır.
Bu kumpasların ölçü cetveli ile sürgü üzerindeki bölüntüleri sürmeli kumpasların
aynısıdır. Cetvel kısmı çelikten yapılmıştır - Modül Kumpası
Modülü bilinmeyen dişli çarkların modellemelerinin modüllerinin bulunması veya
modülü bilindiği halde modellemenin, dış genişlik değerlerinin kontrol edilmelerinde
kullanılan ölçme ve kontrol aletleridir.
Modül kumpasları 90° gönye biçiminde, iki ölçü cetvelinden meydana gelmiştir. Ölçme
ve kontrolünde kullanılan modül kumpaslarındaki yatay cetvel bölüntüsü üzerindeki
verniyer bölüntüleri genellikle 1/20 ve 1/50 mm hassasiyetlerinde yapılır
- Saatli Kumpaslar
Sürmeli kumpaslardan tek farkı, sürgü üzerindeki verniyer taksimatı yerine bir saatin
yerleştirilmiş olmasıdır. Kumpasın cetvel bölüntüleri, milimetrik veya parmak ölçü bölüntülü
olarak hazırlanır. Ölçü cetvel bölüntüsü hangi ölçü sistemine göre hazırlanmış ise saatlerde o
ölçü sistemine uygun hazırlanır. Parmak ölçü sistemine uygun 0,001″ hassasiyetinde saatli
kumpaslarda mevcuttur.
Saatli kumpaslarda ölçü, verniyer yerine, saat şeklinde bir ekrandan okunmaktadır.
Böylece verniyerli kumpaslarda çok sık yapılan ölçü okuma hataları ortadan kalkmıştır. - Dijital Kumpaslar
Bu kumpasın dijital ekranı çok küçük bir pil ile elektronik olarak çalışır. Modelleme
üzerinde ölçülen değer doğrudan doğruya ekran üzerinden okunur. Kumpasın çenelerine
fazla bastırılmadıkça ölçüleri hatalı göstermez. Şayet çenelere fazla bastırılırsa 0,02 mm
kadar bir hata oluşabilir. Bu kumpaslarda hem milimetrik ve hem de parmak sisteme göre
ölçüm yapmak mümkündür. Parmak düğmesine basınca göstergeye gelen ölçü parmak olur.
Kumpas üzerindeki ekranda ölçü değerleri ekran üzerinde okunaklı ve büyük
rakamlarla yazıldığı için ölçme hatası ortadan kalkmış ve zaman kaybı en aza indirilmiştir.
Bu kumpasların hassasiyeti 1/100 mm, 1/1000 ve 0,0005″ hassasiyetlerindedir.
KUMPASLARIN OKUNMASI
- 1/10 Hassasiyetli Kumpas
Bu kumpasta cetvel üzerindeki 9 mm’lik ölçü, verniyer üzerinde 10 eşit parçaya
bölünmüştür. Bu kumpasla 0.1 mm hassasiyetinde bir ölçüm yapılabilir.
(Şekil 2.11) de verniyerin 0 çizgisi cetvel üzerinde 44 ve 45 arasındadır. O halde tam
sayı 44 mm’dir. Verniyer üzerindeki çizgi aralıkları, cetvel üzerinde çakışan çizgiye kadar
sayılır ve kumpasın hassasiyeti ile çarpılır. (4 X 0.1) = 0.4 mm’dir. Kumpastaki tam sayıda
ilave edildiğinde okunan ölçü bulunur. 44 + 0.4 = 44.4 mm olur. - 1/20 Hassasiyetli Kumpas
Bu kumpasta cetvel üzerindeki 19 mm’lik ölçü, verniyer üzerinde 20 eşit parçaya
bölünmüştür. Bu kumpasla 0.05 mm hassasiyetinde bir ölçüm yapılabilir. (Şekil 2.12)’de
verniyerin 0 çizgisi cetvel üzerinde 36 ve 37 arasındadır. O halde tam sayı 36 mm’dir.
Verniyer üzerindeki çizgi aralıkları, cetvel üzerinde çakışan çizgiye kadar sayılır ve
kumpasın hassasiyeti ile çarpılır. (6 X 0.05) = 0.3 mm`dir. Kumpastaki tam sayıda ilâve
edildiğinde okunan ölçü bulunur. 36 + 0.3 = 36.3 mm olur. - 1/50 Hassasiyetli Kumpas
Bu kumpasta cetvel üzerindeki 49 mm’lik ölçü, verniyer üzerinde 50 eşit parçaya
bölünmüştür. Bu kumpasla 0.05 mm hassasiyetinde bir ölçüm yapılabilir. (Şekil 2.13)’te
verniyerin 0 çizgisi cetvel üzerinde 40 ve 41 arasındadır. O halde tam sayı 40 mm’dir.
Verniyer üzerindeki çizgi aralıkları, cetvel üzerinde çakışan çizgiye kadar sayılır ve
kumpasın hassasiyeti ile çarpılır. (25 X 0.02) = 0.5 mm’dir. Kumpastaki tam sayıda ilave
edildiğinde okunan ölçü bulunur. 40 + 0.5 = 40.5 mm olur.